Przedawnienie roszczenia odszkodowawczego, a kilka decyzji o wypłacie, wydanych przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe
Istotą przedawnienia roszczenia jest to, że po upływie określonego w ustawie terminu, ten przeciwko komu kieruje się roszczenie, może uchylić się od jego wykonania.
Może się zatem okazać, że nie będzie można skutecznie dochodzić przed sądem swojego roszczenia, gdy dłużnik podniesie, że jest to roszczenie przedawnione. Co prawda, roszczenie to nie wygasa, ale nie będzie mogło być przymusowo zrealizowane.
Roszczenia z tytułu umowy ubezpieczenia są roszczeniami majątkowymi, zatem ulegają przedawnieniu. Zgodnie z art. 819 §1 k.c, termin przedawnienia wynosi 3 lata. Przepisy kodeksu cywilnego o przedawnieniu roszczenia wobec firmy ubezpieczeniowej mają charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że strony umowy nie mogą uregulować go odmiennie aniżeli stanowi przepis. Obliczenie początku biegu terminu przedawnienia należy rozpocząć od dnia gdy roszczenie stało się wymagalne.
Kiedy roszczenie z tytułu umowy ubezpieczenia staje się wymagalne?
Ubezpieczyciel otrzymując zgłoszenie o zdarzeniu obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie 30 dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. W praktyce oznacza to, że firma ubezpieczeniowa musi wypłacić przynajmniej bezsporną część odszkodowania w ciągu 30 dni od otrzymania zawiadomienia o wypadku. Warunkiem jest dostarczenie przez osobę ubezpieczającą wszystkich dokumentów, których wymaga ubezpieczyciel. Umowa ubezpieczenia lub ogólne warunki ubezpieczenia mogą przewidywać korzystniejszy tj. krótszy termin oczekiwania na kwotę bezsporną.
Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. W typowej sytuacji roszczenie staje się wymagalne po upływie 30 dni, czyli 31 dzień jest dniem, w którym aktualizuje się obowiązek wypłaty odszkodowania.
Przykład:
1 sierpnia 2013r. w mieszkaniu Kowalskiego doszło do awarii instalacji wodociągowej, która spowodowała zalanie posadzek w całym mieszkaniu. W tym samym dniu Kowalski zgłosił szkodę ubezpieczycielowi. Ubezpieczyciel wycenił szkodę na 7.000zł. Zakład ubezpieczeń powinien wypłacić bezsporną część odszkodowania do 31 sierpnia 2013r., co oznacza, że od 1 września 2010r. roszczenie o wypłatę należnego odszkodowania stanie się wymagalne. Zatem bieg terminu przedawnienia będzie liczony od 1 września 2013r. Roszczenie o odszkodowanie przedawni się po 3 latach, czyli 1 września 2016r.
WAŻNE!
Zwłoka ubezpieczyciela z wypłatą odszkodowania czyni uzasadnionym zarzut nienależytego wykonania zobowiązania. Powstaje wówczas obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę. Jeżeli ubezpieczyciel wstrzymuje się w nieuzasadniony sposób z wypłatą należnego odszkodowania, poszkodowany może wówczas żądać odsetek ustawowych za każdy dzień zwłoki, nawet jeżeli poszkodowany nie poniósł szkody z powodu opóźnienia (481 § l k.c.).
Jak wygląda przedawnienie roszczenia o odszkodowania w sytuacji gdy ubezpieczyciel wydaje kilka decyzji o wypłacie odszkodowania?
Kwota bezsporna to część odszkodowania, która bezwzględnie należy się poszkodowanemu. Często zdarza się tak, że zakład ubezpieczeń traktuje kwotę bezsporną jako kwotę ostateczną. Poszkodowany musi pamiętać, że zawsze może odwołać się od decyzji ubezpieczyciela i wnioskować o wyższą kwotę. Każda nowa decyzja o przyznaniu dodatkowej wypłaty odszkodowania, wydana przez firmę ubezpieczeniową powoduje, że 3-letni termin przedawnienia biegnie na nowo. Jeżeli zatem ubezpieczyciel wydaje dwie lub więcej decyzji, których przedmiotem jest przyznanie wypłaty odszkodowania w zakresie tego samego zdarzenia, stwierdzić należy, że doręczenie uprawnionemu każdej z wydanych decyzji powoduje, iż przedawnienie zaczyna biec na nowo.
Inaczej jest jednak w sytuacji gdy w wyniku odwołania osoby ubezpieczającej się, zakład ubezpieczeń wydaje decyzję odmowną, czyli nie chce dopłacić nic więcej.
Wówczas termin przedawnienia należy liczyć od dnia wymagalności pierwszego roszczenia.
